"Tamo gde je Dunav najlepši nazovite ga Gvozdenom kapijom"
Plinije mlađi
PROGRAM PUTOVANJA
Polazak iz Beograda u jutarnjim časovima sa parking iza Hotela Hayat, na okretnicama 35 i 27E, Staro Sajmište ( preko puta Gradske kafane ) i vožnja preko Požarevca do Đerdaske klisure sa kraćom pauzom za foto stop kod Golubačke tvrđave, Hajdučke Vodenice i Trajanove table u Tekiji. Nastavak putovanja ka Kladovu, poseta tvrđavi Diana.
Đerdapska klisura je deo Nacionalnog parka Đerdap koji se prostire na preko 60 hiljada hektara desnom obalom Dunava. Najduža je i najveća klisura Evrope, duga oko 100 kilometara na kojima se 3 kotline i 4 manje klisure spajaju u jednu pod nazivom koji na više jezika znači "gvozdena kapija". Na najužem delu klisure koji je zbog neobičnog oblika korita nazvan Kazan spektakularne stene dostižu visinu i do 300 metara. Veliki i Mali Kazan su zbog toga i najimpresivniji deo klisure u kojoj je izmerena i jedna od najvećih rečnih dubina u svetu 82 metra! Pored izuzetnog bogatstva biljnim i životinjskim svetom, Nacionalni park Đerdap je imao i veoma bogatu i burnu istoriju čiji tragovi sežu mnogo dalje od većine drugih poznatijih nacionalnih istorija , sve do samog svitanja ljudske i evropske civilizacije.
Tvrđava Diana podignuta je na samoj obali Dunava, na uzvišenju kod sela Sip. Izgradnja najranijeg zemljano-drvenog utvrđenja vezana je za dolazak prvih vojnih formacija na Dunav početkom I veka. Kameno utvrđenje većih dimenzija nastalo je u vreme građevinske aktivnosti imperatora Trajana. Tokom šest vekova na Diani je postojao značajan ekonomski centar sa lukom i pristaništem. U unutrašnjosti utvrđenja otkriveni su građevina sa apsidom, vojne barake i drugi objekti, a u centralnom delu ostaci principijuma sa portikom. Izvan bedema utvrđeno je postojanje svetilišta, istraženi ostaci martirijuma i dela nekropole kao i dela naselja koje se prostiralo zapadno od vojnog logora. Prva iskopavanja započeta su 1964. godine i sa prekidima traju do danas. Diana je među najbolje očuvanim rimskim utvrđenjima u regionu, a istraženi objekti su konzervirani. Uvrštena je u arheološko nalazište od izuzetnog značaja i pod zaštitom je kao vredan spomenik kulturne baštine. Obilazak kompleksa utvrđenog vojnog grada Diana. Nastavak putovanja ka Kladovu i obilazak tvrđave i ulazne kapije u srednjevekovni grad Fetislam.
Tvrđava Fetislam na Dunavu podignuta je dolaskom Osmanlija 1524.godine na ove prostore. Nazvana je Fetislam, što znači „pobeda Islama“ i podeljena je na dva dela – Mali grad i Veliki grad. Kako se pretpostavlja, Mali grad je bio artiljerijska baza koju su štitile kružne kule. Na kapijama koje vode u tvrđavu postavljene su mermerne ploče u slavu sultana Mahmuda II. U sastavu tvrđave nalazi se otvoreni amfiteatar, a u neposrednoj blizini sportski centar sa kompleksom terena za velike i male sportove. Nakon obilaska tvrđave Fetislam, odlazak u grad Kladovo. Obilazak grada, poseta Arheološkom muzeju Kladovo, šetnja starom kladovačkom čaršijom sa obilaskom turske javne česme, parohijskog doma i pravoslavne crkve Svetog Georgija.
Kladovo je gradsko naselje koje pripada borskom okrugu. U ranijim vekovima je bio utvrđen grad čiji ostaci se nalaze neposredno pre ulaska u savremeni grad idući Đerdapskom magistralom u pravcu od Donjeg Milanovca ka Kladovu. Kladovo je u doba SFRJ posedovalo veliko brodogradilište koje je od uvođenja sankcija SB Ujedinjenih nacija stagniralo. U Kladovu se nalazi i upravna zgrada hidrosistema Đerdap, kao i carinarnica, novi moderan dom ydravlja, sportska hala "Jezero" i mnogobrojni drugi administrativni objekti. Kladovo je jedan od najlepših gradova u našoj zemlji koji se može porediti svojim geografskim položajem i arhitekturom sa mnogobrojnim primorskim gradovima.
Arheološki muzej u Kladovu je osnovan i otvoren 1996. godine, kao ogranak – muzej u sastavu Narodnog muzeja u Beogradu, sa zadacima da prikuplja, čuva, stručno-naučno dokumentuje, prezentuje i publikuje, odnosno interpretira kulturno nasleđe dunavskog regiona – Đerdapa. Bogata i raznorodna arheološka Zbirka Đerdap je sakupljana preko 50 godina, u sklopu programa arheoloških iskopavanja i istraživanja praistorijskih, rimskih, srednjovekovnih lokacija. Najznačajniji nalazi su stalno izloženi, jer na najbolji način oslikavaju milenijumsku prošlost i značaj ovih drevnih obala Dunava.
Stara čaršija je pešačka zona u centru Kladova, zaštićena od strane Zavoda za zaštitu spomenika kulture kao prostorno kulturno-istorijska celina. U Staroj čaršiji nalazi se obnovljena zgrada Opštine, mnoštvo trgovinskih i ugostiteljskih radnji i drugih objekata od javnog značaja, zbog čega predstavlja centar društvenog života u Kladovu.
Pravoslavna crkva Svetog Georgija u gradu Kladovu je izgradjena oko 1735. Godine. Prvobitno je postojala mala crkva Svetog Georgija, u kojoj su se čuvali zapisi, zahvaljujući kojima je i danas moguće objasniti neke delove istorije pravoslavnog življa ovog kraja, a možda čak i poreklo imena grada. Današnja crkva Svetog Đorđa, izgrađena je u vreme dinastije Obrenović, i to 1856. godine da bi bila osvećena godinu dana kasnije. Ova crkva je i jedina u Kladovu i u njoj se i dalje obavljaju verske službe. Slobodno vreme u Kladovu za odmor i ručak. Nastavak putovanja do Trajanovog mosta i utvrđenja Pontes.
Trajanov most i utvrđenja Pontes nalaze se kod sela Kostol, 5 km nizvodno od Kladova. Most je podignut između 103. i 105. godine za samo dve godine i delo je sirijskog arhitekte Apolodora iz Damaska. Predstavlja jedno od najgrandioznijih graditeljskih dela antike. Dužina mosta sa portalima iznosila je 1133,90m, a deo preko rečnog korita 1071 m. Istovremeno sa mostom u funkciji njegove odbrane, podignuti su pomoćni logori Pontes (Srbija) na desnoj i Drobeta (Rumunija) na levoj obali Dunava. Ostaci 16 stubova Trajanovog mosta su locirani 1932. godine. Pola veka kasnije arheolozi su uspeli da lociraju njih 12, a četiri je verovatno u međuvremenu odnela voda. Ostaci prvih stubova na obe strane i danas se mogu videti na obalama Dunava. Zaštitna arheološka iskopavanja i konzervatorski radovi započeli su 1979. godine. Kod Kostola je očuvan deo nosećeg suvozemnog stuba mosta, visine 5m i širine 3,5m. Nastavak putovanja ka Blederijskom vodopadu.
Blederijski vodopad je izuzetna prirodna atrakcija koja se nalazi u blizini sela Reka, na oko 15km od Kladova. Reka Blederija izvire na 190 metara nadmorske visine, i teče na jugoistok. Voda koja se vertikalno sa visine od oko 7 m, posle prelivanja preko bigrene prečage, obrušava u obliku vodene zavese u bigrenu kadu, veliki vir ili malo jezero, tirkizno je zelene boje. Sa strane velikog vodopada postoji još jedan mali, koji tokom leta, kada reka smanjuje svoj kapacitet vode, nestaje ali ga uvek ima s proleća, kada je reka bogata vodom i do više stotina metara u sekundi. Iznad vodopada, na oko 2km rastojanja sa desne strane, nalaze se izvori subtermalne vode sa temperaturom od 17ºc. Interesantan podatak za ovaj kraj je i to da je ovuda prolazila prečica rimskog puta iz Poreča, preko Miroča ka Dunavu i Ključu dok Trajan nije probio put kroz Kazane. Osim toga, u selu Reka postoji jedina vodenica u ovom kraju koja još uvek radi. Slobodno vreme za individualne aktivnosti do polaska za Beograd u ranim večernjim satima.Dolazak u Beograd oko ponoći.
