Prema narodnom predanju u vreme otomanske vlasti na ovom području, Turci su poveli otetu decu preko planine i kada su prolazili pored ruševina Gradine, devojka Jelica pobegla je iz kolone, popela se na najviši zid nekadašnjeg grada i s njega skočila. U spomen na smrt te devojke planina je dobila ime Jelica.
PROGRAM PUTOVANJA
Polazak iz Beograda u 7h (sa parkinga na Starom sajmištu, blok 20, Novi Beograd) vožnja do sela Grab u blizini Čačka u podnožju planine Jelice. Polazak na pešačku turu sa planinarskim vodičem.
Planina Jelica se nalazi južno od Čačka i predstavlja prirodnu granicu između Dragačeva i Čačanske kotline. Pruža se u pravcu severozapad-jugoistok u dužini od 30 km a na severozapadu prelazi u Ovčar-planinu. Najviši vrh je Crna stena (929 m), a ostali vrhovi su: Vetrinje, Gradina s poznatim arheološkim nalazištem, Rajački vis, Stjenik, Belo brdo i dr. Jelica je veoma bogata šumom, raznovrsnim biljnim i životinjskim svetom, pećinama koje su oduvek privlačile duhovnike i monahe, kao i kulturno istorijskim nasledjem. Važan karavanski put koji je povezivao Pomoravlje sa primorjem prolazio je Jelicom pa su otuda gradjene i tvrdjave koje su ga štitile i kontrolisale.
U ataru sela Grab na vrhu Gradina (842.m) nalazi se arheolosko nalazište iz doba cara Justinijana.Ovaj nekada veliki grad opisao je putopisac Feliks Kanic a proučavao prvi srpski arheolog Janko Šafarik. Pronadjeni su tragovi iz starijeg kamenog doba kao i ostaci srpskog grada iz 10. veka naše ere. Iznad Gradine na visini od 929 metara nalazi se i najviši vrh Jelice Crna stena sa koga se pruža nezaboravan pogled na Dragačevo, dolinu Zapadne Morave, planinu Vujan i grad Čačak. Od vrha se utabane planinarske staze spuštaju živopisnom klisurom rečice Banjske do manastira Stjenik sa pećinskim isposnicama i slapovima izvora Svetinja čiju vodu ljudi od davnina smatraju lekovitom. Manastir Stjenik su u 14.veku podigli Mrnjavčevići kao svoju zadužbinu u kojoj se čuvaju Mošti Svetog Jovana Lešjanskog i Stjeničkog. U podnožju Jelice u selu Ježevica nalazi se istoimeni manastir, zadužbina Milutina, vojvode cara Dušana i njegove žene Ikonije.
OPIS STAZE
Polazak na pešačenje od lokaliteta Šipetina crkva u selu Grab. Staza vodi makadamskim putem vencem pored malinjaka i livada do arheološkog lokaliteta Gradina na Jelici (842mnv) koje svojim sadržajem obuhvata razdoblje od praistorije do ranog hrišćanskog perioda i sadrži ostatke kamenih građevina starog grada, bedeme nekadašnjeg utvrđenja, bazilike i sl…Slobodno vreme na Gradini za razgledanje lokaliteta i kraći odmor. Pešačenje se nastavlja šumskim putem zaštićenim krošnjama sa naizmeničnim blagim usponima i silascima. Neposredno pred završni uspon na najviši vrh Jelice staza ulazi u šumarak i livadom se dolazi do vrha Crna stena 929 mnv. Pauza na vrhu za odmor, fotografisanje i uživanje u pogledu. Nakon silaska sa vrha do šumskog puta pešačenje se nastavlja planinarskom stazom dolinom reke Banjske kroz šume i livade do manastira Stjenik. Poseta manastiru a zatim nastavak šetnje do sela Ježevica u kome nas čeka autobus.
NAPOMENA:Ukupna dužina staze je oko 16 km (u oba smera) i prelazi se za 4-5h laganog hoda. Staza nije zahtevna i nema oštrih uspona ali ipak zahteva određeni nivo izdržljivosti i kondicije. Potrebno je poneti sa sobom dovoljno vode, rezervnu odeću i udobnu obuću prilagođenu planinskom i šumskom terenu.
Nakon pešačke ture na Jelici odlazak do grada Čačka. Slobodno vreme za ručak i odmor na obali Morave. Nakon ručka zajednički odlazak do centra grada, kraća pešačka tura sa vodičem i obilazak najznačajnijih kulturno istorijskih spomenika-crkva Vaznesenja Gospodnjeg, Narodni muzej, Galerija Nadežde Petrović, Spomenik 4 vere, Rimske terme
Grad Čačak, najveći grad i administrativni centar Moravičkog okruga prvi put se pod današnjim imenom spominje u jednom dubrovačkom spisu decembra 1408.godine. Arheološka nalazišta na ovom prostoru datiraju iz perioda neolita ili mlađeg kamenog doba, a postoje i lokaliteti iz bronzanog doba, uglavnom su to humke. Najznačajniji praistorijski nalaz predstavlja Atenica, gde su, pretpostavlja se, sahranjeni tribalski knez i kneginja, oko 500. godine p.n.e. Rimska dominacija na ovom području trajala je u periodu od II do početka V veka naše ere, a Čačak i okolina bili su deo rimske provincije Dalmacije. Život na ovom prostoru zamire nakon Velike seobe naroda, a vizantijsko utvrđenje, koje se danas zove Gradina, podiže se tek u VI veku. Utvrđenje je, najverovatnije, predstavljalo administrativni i verski centar ovog područja. Ovim krajem je, za vreme Stefana Nemanje, tačnije između 1168. i 1189. godine, upravljao njegov brat Stracimir, koji je podigao manastir Bogorodica Gradačka ili Moravski Gradac. Kasnije je ovaj manastir bio i sedište episkopije, a zatim i mitropolije.Danas je to crkva Vaznesenja Gospodnjeg koja se nalazi u samom centru grada. Od 1506. godine Turci su je nekoliko puta pretvarali u džamiju, a Čačani je vraćali u crkvu, poslednji put 1834. godine.
Narodni muzej u Čačku osnovan je 1952. u zgradi koju je 1835. godine podigao kao svoj konak Jovan Obrenović. Na konaku Jovana Obrenovića se nalazi jedini sačuvani grb Obrenovića u Srbiji. U centru grada, ispred Gimnazije, nalazi se spomenik rođenoj Čačanki Nadeždi Petrović, rad jednog od najvećih vajara 20. veka Ivana Meštrovića.
Galerija Nadežde Petrović je osnovana 1961. godine u centru Čačka, prekoputa čačanske crkve. Galerija u kojoj je održano preko 300 izložbi ima 4 zbirke koje sadrže 394 eksponata.
Spomenik 4 vere podignut je na mestu gde su sahranjeni svi ratnici koji su poginuli (1912-1918) za grad Čačak u Prvom svetskom ratu.Ovde su sahranjeni u istoj grobnici i agresori i oni koji su svojim životom branili grad Čačak.Jasno se vide simboli islamske, pravoslavne, katoličke i mojsijevske vere. Na svakoj od strana postavljen je po jedan simbol ovih vera.
Rimske terme se nalaze u samom centru Čačka kod hotela „Beograd“. Ove rimske terme su jedno od najstarijih arheoloških nalazišta na području grada Čačka. Na osnovu rezultata istraživanja zaključeno je da su terme sagrađene krajem III i početkom IV veka. Verovatno da su oko 378. godine bile srušene, ali su obnovljene već negde početkom osamdesetih godina IV veka i ostaju u upotrebi sve do prvih decenija V veka kada su definitino napuštene.
Slobodno vreme za individualne aktivnosti do polaska za Beograd oko 18h. Dolazak na mesto polaska do 22h.
